Dinsdag 31 Oct 1944

Vandaag gaat alles al weer normaler. Nog altijd trekken er dag en nacht troepen langs, die door de bevolking worden toegejuigd. ’s Middags zijn de straten overvol. De politie – ondergrondse – verkenners en andere instanties als burgerwacht en brandweer hebben moeite om orde te bewaren. De krijgsgevangen moffen worden met een afwijzende stilte gadegeslagen. Van de sensationele berichten van gisteravond dat de Engelsen een landing hadden uitgevoerd bij Hoek van Holland en R’dam en ’s Hage hadden bezet is niets waar. Ook zijn de Moerdijkbruggen in D handen. De Poolse artillerie schiet over Breda naar Zevenbergen wat in D handen is. Kaatsheuvel – O’hout en R’daal zijn in Geallieerde handen. Zd-Beveland is geheel bevrijd. Onze Brigade zit in Hulten. Er zijn enkele leden met verlof in Breda geweest. Ze zijn inmiddels weer uit Hulten vertrokken. Alle Polen hebben de pest aan de Engelsen, bovendien beweren ze dat 50% van Ned pro Duits is. Ze zijn buitengewoon bang voor spionnage. Ze hebben zelfs boter van de ondergrondse vastgehouden.

 

Maandag 30 Oct 1944

’s Morgens vroeg gaan we kijken of we een eindje de stad in kunnen komen. Inderdaad blijkt dit het geval te zijn. Geheel Breda is nu bezet. Wel zitten hier en daar enkele moffen, maar die worden gaandeweg opgeruimd. De hele nacht door hebben de troepen getrokken en ook vanmorgen komt de ene tank na de ander vrachtauto. De stad blijkt tamelijk geleden te hebben. Ginneken en Ginnekenweg en de Nieuwe Ginnekenstraat zijn zwaar beschadigd maar overigens valt het veel mee. De moffen hebben de Baronielaanbrug en Reepbrug laten springen maar je kunt er nog overheen lopen. De Polen zijn bruggen aan ’t slaan over de Leij en de tankval bij de Friso-brug. Ze hebben reuze gereedschappen zodat het in een korte tijd is gebeurd. De bevolking is bezig de versperringen op te ruimen onder leiding van de ondergrondse. Deze halen alle achtergebleven oorlogsmateriaal op. Ze hebben nu allemaal wapens. Bovendien halen ze de NSBers op. Dat is een leuk gezicht. Ze worden niet gespaard en ze moeten soms met de armen omhoog lopen en roepen “Leve de Koningin” en “Weg met Hitler en Mussert”. Ook zag ik een portret van Hitler waar met de bajonet doorgestoken was en zo op een bovengedoken auto pronkend door de stad werd gereden. Voor een voormalig D bureau hing een portret van Hitler waar de kop en armband vanafgesneden waren en waar men “laat ie fijn zijn” had ondergeschreven. Het huis werd natuurlijk door de ondergrondse bewaakt. Ook de moffenmeiden worden opgehaald en kaalgeknipt. Wat dat voor een attractie is, dat kun je je wel indenken. Vandaag hebben we weer water. Het gas, dat tot gisteravond nog altijd gefunctioneerd heeft, krijgen we niet meer. Elektriciteit komt ook weer spoedig uit de onvernielde krachtcentrales van de fabrieken.

 

Zondag 29 Oct 1944

06.00 uur     Het artillerievuur neemt in hevigheid toe. De granaten fluiten, de een na den ander over de huizen. Ze ontploffen nu veel verder. Toch vinden we het raadzaam om te verhuizen uit de keuken naar de kelder. Henk en René gaan in de kelderkast liggen. Vader en moeder zitten op de w.c. en ik lig op de trap. We zitten nu allemaal tussen muren.

7.00 uur       Er lopen mensen in de straat. Of dat nu moffen zijn of burgers weten we niet. Vader gaat het huis inspecteren en merkt dat er vannacht 2 ruiten gesneuveld zijn.

7.10 uur       Hans en Ton Ariëns horen we praten. Ik vlieg van de trap naar de serre, want de keukendeur kan niet open vanwege het glas. Dan hoor ik dat er 3 Engelsen in de straat geweest zijn. We vliegen de straat op en de Nassaulaan in. Daar zien we er inderdaad 3 lopen. We gaan er achteraan en bij de Mecklenburglaan hebben we hun ingehaald. Ik begin in het Engels, maar krijg geen antwoord. Daarna beginnen ze in het . . . . . . . Duits, of er soms Duitsers in de buurt zijn. We vertellen waar ze hebben gezeten en vertellen meteen dat de Gen. staf enkele dagen geleden is vertrokken. Daarna gaan de Polen, want dit blijken het te zijn, terug. In de Ploegstraat hoek Buisenstraat hebben ze een stuk geschut ingegraven en mitrailleursnesten gemaakt. De gewaarwording is vreemd. Het zijn natuurlijk alleen maar patrouilles met het zijn toch Bondgenoten. Van alle kanten komen mensen aangelopen en er heerst grote drukte. De 3 Polen praten hier en daar een beetje en delen sigaretten uit. In ruil hiervoor krijgen ze appels. Om een uur of 9 wordt er weer vervaarlijk geschoten. De ondergrondse is ook opgedoken en jaagt de mensen de huizen in. Om tien uur fluit de ene granaat na de andere over het huis. Mitrailleurs ratelen overal. Het lawaai is niet van de lucht. Toch zijn we niet bang. Het is zo vreemd, je kunt het niet onder woorden brengen. Met de Pool met wie ik een tijdje heb staan praten, en van wie ik een sigaret heb gekregen hoorde ik dat ze met auto’s van Tilburg over Alphen naar Breda gekomen waren. Breda is geheel omsingeld. Vannacht hadden ze hun kanon in stelling gebracht en vanmorgen waren ze op verkenning gegaan. Hij vertelde ook dat onderweg zich veel D hadden overgegeven. Ze hadden niet veel zin in vechten. Volgens geruchten zijn in Breda de bruggen opgeblazen. De ondergrondse is vannacht met de auto’s de lui van de ondergrondse komen ophalen. Ze zijn nu volop in actie. Nu juist om 5 voor half 12 komen twee moffen bij de Jong over de schutting en staken voorzichtig de straat over en gingen bij v d Velde de tuin binnen. Een was er van de luftwaffe en had helm nog geweer. De ander was wel in uitrusting. 2.00 uur De Polen bezetten ons stadsdeel. Over de Ceintuurlaan rukken eenheden op naar het Oranjeplein. Vanaf de Prins Hendrikstraat en Ginnekenmarkt komen ook troepen daar samen. De soldaten worden door de bevolking hartelijk toegejuigd. Ze delen sigaretten en nieuw Nederlands geld uit. De kinderen beginnen in oranje te lopen en de groten zijn allen getooid met oranje. De ondergrondse is bezig de straten schoon te maken. Stukgeschoten auto’s en ander oorlogstuig wordt door hun weggesleept. De polen hebben op het Oranjeplein geschut opgesteld en zich overal ingegraven. Vanochtend is op het Oranjeplein hevig geschoten. De sporen staan daar op de huizen te lezen. Het waren gevechten van man tegen man. Die twee moffen die door onze tuin waren gekomen waren blijkbaar er vandaan gevlucht. De Polen waren bijzonder hartelijk en gul. Om iedere Pool stonden groepjes mensen hun uit te horen. Ze vertelden dat Breda door de D verlaten was maar dat Prinsenhage nog door hun verlaten moest worden. Breda was overigens bijna omsingeld. ’s Nachts word er geschoten door enkele stukken artillerie. Het is echter veel en veel minder. Een gevoel van veiligheid komt over ons. De bevrijding. Tot een uur of zes blijven we op straat hangen, want er is zoveel te zien. Allereerst valt op dat deze troepen veel beter uitgerust zijn dan de D, die in onze ogen toch een reuze georganiseerd en uitgerust leger hebben. De hele avond en nacht wordt er met E artillerie geschoten.

 

Zaterdag 28 Oct 1944

’s Morgensvroeg bracht de radio het bericht dat Tilburg en Bergen op Zoom bevrijd waren. De troepen uit Tilburg rukken op naar Breda. Ze waren nog 10 km van de stad verwijderd. Bij Roosendaal staan ze nog altijd 3 km van de stad.

12.00 uur     Later hoorden we van een politiebericht, dat deze troepen naar Oosterhout waren afgeslagen.

11.00 uur     Bij de Bavelse-laan komen granaten van de E. artillerie neer.

12.00 uur     Men mag niet meer op straat komen. De Duitsers beginnen bruggen te versperren. Volgens geruchten verwachtten de D de E. doorbraak om het middaguur.

1.00 uur       De eerste granaten beginnen in onze omgeving te vallen.

2.00 uur       De toestand wordt critiek. De granaten fluiten overal door de lucht en ontploffen in de onmiddellijke omgeving. Het is levensgevaarlijk op straat.

We zoeken de laatste dingen bij elkaar en bergen deze in de schuur op. Ook tapijten en dergelijke bergen we op.

2.45 uur       Terwijl we naar de radio luisteren ontploffen nog overal granaten. De radio meld dat de landingen bij Hoedekenskerke voortduren en dat de landtroepen ten W van Kruiningen staan. Over de andere fronten geen nieuws.

4.45 uur       De radio meld niets nieuws. Het artillerievuur neemt af. Volgens geruchten zijn de Engelsen in “de Brouwers” in Bavel.

6.00 uur       Plotseling wordt het artillerievuur hervat. Met volle hevigheid wordt over en weer geschoten. We evacueren naar de keuken.

6.45 uur       De nieuwsberichten zeggen dat de troepen van Tilburg naar Breda afgezwenkt zijn naar Keizersveer. Ze bevinden zich 15 km van deze brug, één van de twee verbindingen met Holland en Utrecht. Met tussenpozen wordt geschoten.

8.15 uur       Radio Oranje had nog hezelfde nieuws.

9.30 uur       Ondanks het schieten luisteren we naar Ameika. Nog altijd niets nieuws behalve dat het D front in Brabant ineen begint te storten. Om tien uur gaan we het ons gezellig maken in de keuken. Het artillerievuur blijft aanhouden. We hebben de radio in de keuken gezet. Het electrisch straalkacheltje geeft een aangename warmte. Henkie ligt in de gang op een kermisbed. Het schieten laait plotseling op om even plots te eindigen.

11.30 uur     Er is geen elektriciteit meer. Vermoedelijk zal dit de komende tijd wel doorduren. Bij een kaarsje zitten we te wachten op de dingen die komen.

Heel de nacht door wordt over en weer geschoten.

 

Vrijdag 27 Oct 1944

Van vannacht af bevind ieder zich in een zenuwachige stemming. De gehele nacht, en gehele dag verder door zijn de Moffen aan het terugtrekken. Allerhande wapens komen voorbij. Ze gappen mee wat ze kunnen. Boerenkarren en fietsen moeten het vooral ontgelden. Daarnaast komt ook veel vee in aanmerking. Het is bijvoorbeeld een heel gewoon gezicht de keuken en proviandwagens vergezeld te zien van meerdere koeien. Ergens waar ze een beetje ruimte hebben slachten ze. Verder moet boter – kaas – aardappelen en andere levensmiddelen het vooral ontgelden. In Breda trekken alle Duitsers uit huizen en scholen weg. Wat ze mee kunnen nemen pikken ze mee, wat niet mee kan krijgt de bevolking. De uitdeling draaide natuurlijk weer op roof uit, een overheersend oorlogsverschijnsel, maar de Bredasche politie ranselde de dieven met gummie-stok uiteen (revolvers zijn afgenomen). Het zou ook wel al te mooi zijn als de burgerbevolking van mensen welker huis gevorderd is (met meubels en al) ging roven. Men verwacht algemeen de Engelsen zeer binnenkort, Zondag of zoo (volgens mij toch nog later). Men zegt dat er 2 voorposten wagens in Ulvenhout geweest zijn. De D kanonnen staan in de omgeving van de stad, gedeeltelijk schieten ze over de stad heen. Nu de berichten: Engelse en Canadeese eenheden zijn geland bij Hoedekenskerke op Zd Beveland. Zij hadden vanmorgen een gebied van 15-20 km². De D waren volkomen verrast. De Canadezen komende van B.O.Z. staan in de omgeving van Hansweerd, 10 km van de landingsplaats. In Z.Vlaanderen, waar 5000 gevangenen gemaakt werden, worden de D steeds meer naar de zee gedrongen. Oostburg is door de C. veroverd. Dit was de laatste grote plaats in dit gebied. ’s Hertogenbosch is op enkele scherpschutters na gezuiverd van den overweldiger. De weg Vucht – Tilburg is ondanks heftig verzet der D op 3 punten gekruist, nl bij Helvoirt, welke plaats te N en Z overvleugeld is, bij het bevrijdde Udenhout en vlak bij Tilburg. De troepen staan bij Molenstraat en het bevrijdde Loon op Zand. Tilburg wordt bedreigd vanuit het N.O. Oosten en Zuiden. In de O sector zijn er straatgevechten aan de gang. In het Z. zijn de troepen bij Goirle. Het front tussen Tilburg en B.O.Z. is naar het N opgeschoven. De troepen staan uit de richting Tilburg 16 km van Breda en vanaf Wernhout 15 km. Canadese eenheden veroverden Nispen, 6 km ten Z van R’daal, van welke stad ze nog 3 km staan. B.O.Z. werd vanuit het Z.O op 4 km genaderd. -Volgens geruchten zijn de E in Stuivezand tussen Zundert en Rijsbergen. De D zijn een groot offensief begonnen bij Venlo en Roermond, klaarblijkelijk om de druk in het W te verlichten. Zij hadden hierbij volgens de Geallieerden geen succes.

 

Donderdag 26 Oct 1944

In ’s Bosch vinden nog straatgevechten plaats. Orthen bezet. De rivierovergang bij Hedel bereikt. Vucht is inmiddels gevallen. De Engelsen forceren de linies achter ’s Bosch in W richting. Tilburg in het O binnengedrongen. De Canadezen hebben enkele bruggehoofden te NO van de stad over het Wilhelmina kanaal. In het Z staan de troepen bij Goirle. Oisterwijk wordt bedreigd. Moergestel bevrijd. In de sector Breda zijn de troepen 3 km opgerukt, en staan 13 km van de stad. Waar dat echter is weten we niet.De troepen bij Esschen zij  over Pindorp naar B.O.Zoom getrokken. Ze staan aan de grens der stad. De Canadezen in Zd Beveland zijn 3 km voorbij het bevrijdde Rilland. In Z.Vlaanderen gaan de Canadezen langzaam verder en veroverden Frederik Hendrik, het laatste fort daar. Bovendien werd Oostburg bevrijd. Volgens de D radio zijn Engelsen geland op Walcheren. Eigen observaties. Veel troepenverkeer in alle richtingen, doch vooral naar het N. Chaam is onruimd. Fronttroepen komen in Breda uitrusten. In de laatste dagen zijn fietsen en horloges gevorderd. Vernielingstroepen zijn in Breda aangekomen. Alle industrieen worden vernield. Duitsers halen met trailers winkels en magazijnen leeg: schoenen – vlees – boter. Veel vee gevorderd. Inkwartiering met diefstal aan de orde van de dag. In de zeeslag in de Philipijnen waarop de Amerikanen 2 jaar gewacht hebben en door de Jappen eindelijk geleverd is, is met een nederlaag voor de Jappen geeindigd. De drie vlootsmaldelen worden achtervolgd en door vliegtuigen der Am marine telkens weer aangevallen. De Russen zijn de invasie in Noorwegen begonnen, met toestemming vd Noorse regering. De Noordelijkste Havensstad Kirkenes werd bevrijd. Heel Transilvanië door Roemenen met Russen bevrijd. In O Pruisen rukken de troepen nog steeds over een breed front op.

 

Woensdag 25 Oct 1944

’s Bosch zo goed als geheel in E handen. Het front van Den Bosch – Best aan het wankelen. Boxtel en Vucht veroverd door E. Deze bevinden zich nu ten N van ’s Bosch over spoorlijn en hebben de weg naar Tilburg onder vuur. De D uit ’s Bosch kunnen alleen ontsnappen langs het W naar de langstraat. De doorgebroken E troepen staan 3 km ten O van Tilburg. In het Z is Goirle bereikt. B.o.Zoom wordt bedreigd door een ononderbroken front langs de Ned grens. De Canadezen zijn 10 km Zd Beveland binnengedrongen. Bij Wernhout liggen de E aan de grens in loopgraven. Er wordt niet gevochten. In Z.Vlaanderen geen actie van betekenis vanwege het slechte weer. De Generale staf in Dordt beschoten en gebombardeerd. Bij de Philipijnen wordt sinds Maandag een heftige strijd tussen Japanse vloot en Amerkaanse vloot. Tot een zeeslag is het echter nog niet gekomen. Slechts grote actie van vliegtuigen. Een Am vliegdekschip ging tot nog toe verloren tegen het verlies van een Jap vliegtuigmoederschip, enkele slagschepen en enkele kleinere schepen. Dit schijnt een zeer belangrijke slag te worden.

 

Dinsdag 24 Oct 1944

De dam bij Woensdrecht in Canadeese handen. Roosendaal op 7 km genaderd. Bergen o Z. ten O op 8 km. Fort Frederik Hendrik in Duitse handen terug, doch is omsingeld door Canadezen. Bij ’s Bosch wordt het grote offensief bekroond. De stad is in N.O richting binnengedrongen. Schijndel – St Michielsgestel – Best veroverd door Engelsen. 1000 Bommenwerpers op Essen. Berlijn aangevallen. Geschutsopstellingen bij Vlissingen gebombardeerd. Amerika meldde dat Breda geplunderd is. De troepen in de omgeving zouden 10 km naar achter verplaatst zijn. In ieder geval veel troepenbewegingen in achterwaartse richting. Engelse voorposten zijn volgens vluchtelingen uit Zundert in het dorp slaags met de Duitsers.

 

Maandag 23 Oct 1944

In Z.Vlaanderen zijn Schoondijke en Draaibrug bevrijd. De Canadezen zijn voorbij Breskens en hebben fort Frederik Hendrik veroverd. De Canadezen zijn bij Essen over de grens en bevinden zich ± 8 km van R’daal. De gens is bij Wernhout nog niet overschreden. ’s Bosch is nu ook vanuit ZW aangevallen. Schijndel werd overrompeld en deze troepen bevinden zich vlak bij St. Michielsgestel. Vanuit het O is Rosmalen bereikt.

 

Zondag 22 Oct 1944

Breskens en Essen bevrijd. De Roosendaalse Vliet gepasseerd door Canadezen. Bij Wernhout zijn de Canadezen aan de grens. Een nieuwe aanval op ’s Bosch is vanochtend door 2^e Eng leger begonnen vanuit NO en O. Ze bevinden zich 8 km van den Bosch. Aanval op brug van Terheijden.

 

Zaterdag 21 Oct 1944

De Canadezen zijn een nieuw offensief begonnen ten N.O. van Antwerpen. Bij Woensdrecht is de toestand stationnair. De Canadezen rukken op over de weg en spoorweg Antwerpen – R’daal vanaf een punt 12 km ten N. van Antwerpen en zijn 8 km gevorderd. Kalmthout werd bevrijd. Een andere groep rukt op op de weg Antwerpen – Breda, vorderden eveneens 8 km en bereikten Wuustwezel en Loenhout. Bij Venraai geen vorderingen ten gevolge van het slechte weer.Bij Breskens geringe terreinwinst. Canadezen over het Leopoldkanaal op ander punt. De bezetting van Aken kapituleerde vandaag. De bevelvoerende Kolonel verklaarde dat dit was in strijd met de orders van “Korporaal Hitler”. De landing op Leite maakt zeer goede vorderingen. Prins Bernhard kwam gisteren aan in Londen om verslag uit te brengen aan Koningin en Regering. Hij werd ontvangen door de Engelse koning. Churchil terug uit Moskou. Bulgaarse wapenstilstandsbepalingen geregeld. Politiek in Servië geregeld. Toenadering in de “Poolse Kwestie”. Militaire beslissingen niet belangrijk daar deze al bepaald waren.

 

Vrijdag 20 Oct 1944

Niemand gaat kleren inleveren. Men zegt algemeen dat er geen beginnen aan is, ieder ogenblik moeten ze wat anders hebben. Laat ze het dan maar komen halen. In Z-ZW richting is vandaag de gehele dag zwaar kanon-gebulder gehoord. Er schijnt een doorbraak bij Rukfen of omgeving te zijn. Bij Woensdrecht is de toestand verward. Voorbij Venraai rukt het 2^e leger op naar Venlo. In Arnhem rust. In Z.Vlaanderen Breskens bereikt. Aardenburg bevrijd. Aken is vanmiddag om 3.30 uur geheel bezet. Van deze stad van eens 165.000 inwoners is een puinhoop overgebleven. Stuttgart vannacht 2 x 1000 bommenwerpers op visite gehad. Neurenberg werd aangevallen. Belgrado door Russen en partisanen bezet. Debrezen na een reusachtige tankslag van 7 dagen veroverd door de Russen. In Oost Pruisen hebben de Russen bij hun offensief de eerste Duitse stad veroverd. In Griekenland werd o.a. Thebe bevrijd. De D. in Gr. zijn volledig afgesneden door Bulgaren en Serviers. In de Grote Oceaan hebben strijdkrachten van Gen Mac Arthur een landing uitgevoerd midden in de Philippijnen, onder bescherming van de door Japanse propaganda inmiddels tot zinken gebrachte 3^e Am. vloot met de 7^e Am. vloot en Australische eenheden. De landing verliep vlot en de Am. liepen buitengewoon geringe verliezen op. Mac Arthur en de Regering vd Ph. bevinden zich al op hun grondgebied. Wanneer deze opertie’s slagen dan is Birma – Voor- en Achter Indië en Indonesië van het Japanse achterland afgesneden. Gisteren heeft Hitler door Himmler de “Duitse veldstorm” opgericht. Dit beoogt een franctireurs-bende om in bezette gebieden de Geallieerden te hinderen. Wanneer dit werkelijk wordt gedaan, dan betekend dat de gehele vernietiging van het D volk. Hitler had het in de proclamatie over “vrede” en niet over overwinning. Van een ooggetuige wordt vernomen dat havens en industrie in A’dam en R’dam volledig zijn vernietigd of geplunderd. Er staat werkelijk daar niets meer overeind. Alle schepen zijn gezonken. Alle mogenlijke dingen zijn ondermijnd. Grote gebieden in Nrd en Zd Holland staan blank. De Moerdijkbruggen werden vandaag voor de 2^e maal gebombardeerd.

Donderdag 19 Oct 1944

Vandaag en gisteren komen er moffen langs de deur om linnengoed – dekens en schoenen op te halen. Men moet ze alles op enkele stukken na geven. Men mag behouden bijv.: 3 hemden – 1 onderbroek – enkele zakdoeken – 3 overhemden – enkele sokken. Hoge schoenen allemaal inleveren. De Duitsers komen gewoon je huis binnen en bekijken de linnenkast en halen eruit wat ze kunnen gebruiken. Morgen en overmorgen moeten we alles inleveren (waar nog geen D. geweest zijn). Dit is het gevolg van de slechte opkomst bij de “deken actie”. Deze waren volgens hun voor het Rode Kruis. Zie die feiten nu maar te rijmen. Wat moeten we Maandag inleveren? In Nederland langzame vorderingen van wege het slechte weer. Bij Zd Beveland geen vooruitgang. In de Grote Oceaan is de Amerikaanse vloot en luchtvloot zeer actief.

Woensdag 18 Oct 1944

Venraai na straatgevechten veroverd. IJzendijke in Z.Vl. bevrijd. Het front loopt daar van: 3 km van Breskens – IJzendijke – Schoondijke – Sluis – Knocke. Bij Woensdrecht geen vooruitgang. Arnhem hult zich in stilte. Griekse Regering terug in Athene. In Belgrado straatgevechten. In Hongarije is alles nog onduidelijk. De D verklaarden dat Horty het land door een moeilijke periode goed had heengebracht en nu de regering overdroeg aan een jongere kracht. De legerleiding van H. liep over naar de Russen. Felle gevechten om Debrezen. Het O.K.W. meldt: nieuw offensief tegen O.Pruisen. Rusland meldt: Grens van Tjecho Slowakije overschreden over een breedte van 275 km en over 50 km diepte. In de Pacific: Japan ontvangt slag op slag: Formosa voor de 5 keer zwaar gebombardeerd. Japanse vloot vlucht voor Amerikaanse. Zware verliezen van J aan scheepsruimte.

Dinsdag 17 Oct 1944

Woensdrecht door Canadezen heroverd. De D voeren hier echter versterkingen aan. De D verkorten hun front in Zeeuws Vlaanderen. In en om Venraai gevechten. Aken ontvangt levensmiddelen uit de lucht. De D proberen door te breken met troepen uit de sector van Arnhem. Keulen heftig gebombardeerd. 1300 vliegt.

Maandag 16 Oct 1944

Woensdrecht heroverd. Aken omsingeld. Engelse patrouille over Neder Rijn bij Renkum. Venraai bereikt: veel mijnenvelden. Geringe vorderingen in Zeeuws Vlaanderen. Hongarije breekt met Duitsland en zoekt wapenstilstand te sluiten met de Geallieerden. Horty werd daarop door de D gearresteerd en tegenregering gevormd.

Zondag 15 Oct 1944

Engeland houdt een “biddag” voor de nood van het Ned. volk. Wij hier in Breda hebben echter alles nog goed. Levensmiddelen zijn net genoeg op te scharrelen bij de boer. Brood is half tarwe half rogge, voldoende vlees en melk voor de bonnen groenten en fruit volop, alleen geen ruime keus. Gas en elektriciteit enkele uren per dag (nacht). In de grote steden is de toestand anders kritiek. Groenten en aardappelen zijn er beslist niet. Prins Bernard bezocht het Geallieerde hoofdkwartier in Parijs om mededeling te doen van de nood van het Ned. volk. Dr van Mook (koloniën) en Dr Loudon (gezant in USA) bezochten president Rooseveld om hulp te vragen van Amerika na bevrijding van Nederland. Prof. Gerbrandy richtte zich per radio tot het Am. volk. Amerikanen in Centrum van Aken. Aken op 270m na omsingeld. Duisburg wederom aangevallen. 10.000 ton in één dag en één nacht. Venraai bereikt. Woensdrecht en de verbindingsdam hebben de Canadezen prijs moeten geven. In Zeeuws Vlaanderen kleine vooruitgang. Athene door partisanen bevrijd met behulp van Engelse parachutisten. Heel de Peleponesos sinds enkele dagen in Geall. handen. Riga door Russen veroverd. Belgrado frontstad. Grote pantser slag in Hongarije.

Zaterdag 14 Oct 1944

De troepen over de Braakman, en bij Breskens en over het Leopoldkanaal hebben zich verenigd. Ook troepen om de Braakman heengetrokken. Bij Overloon veel actie. De E vorderen hier slechts langzaam vanwege het slechte weer en door de vele mijnenvelden. 1000 Am. bommenwerpers boven Keulen, na vergezeld te zijn door 750 jagers. 1000 Engelse bommenwerpers boven Duisburg, 4.500 ton bommen afgeworpen.Duitsers vechten hardnekkig bij de dam Zd Beveland – Nrd Brabant. Amerikanen dringen Aken binnen. Berlijn door Mosquitos bezocht.

Vrijdag 13 Oct 1944

Vandaag verhoogde activiteit in de lucht. Generale staf in Ginneken was ook een van de doelen. Natuurlijk hebben ze weer glorieus gemist. Vernield werden een middeleeuws kerkje en “Bad Ginneken” ziekenhuis – sanatorium enz. Het aantal slachtoffers is ± 30 doden. De Gen-staf een paar huizen verder brak direkt op en is nu in de Zandberglaan gevestigd. Hevige bombardementen achter de Siegfriedlinie

 

Donderdag 12 Oct 1944

Vandaag  uit alle gezinnen  één deken gevorderd. Olieraffinaderijen en verkeerscentra evenals vorige weken gebombardeerd. Aken zwaar gebombardeerd. De Amerikanen dringen de stad binnen. Verkeersbrug bij Arnhem door Engelsen kapotgebombardeerd. Druk der D bij Leopolskan verminderd. Dijken om Walcheren voor de 5^e maal gebombardeerd.

Woensdag 11 Oct 1944

Geen bijzondere feiten vanwege het slechte weer. Canadese troepen zijn de Braakman overgetrokken nadat de troepen die enkele dagen geleden over het Leopold-kanaal geland waren, in een moeilijke positie waren gekomen door de verbeten gevechten met de moffen, welke hier over een verse divisie beschikken. Een andere tak van het 1^e Canadese leger heeft na Ossendrecht bevrijd te hebben de dam van Brabant naar Zd Beveland twee kilometer in bezit. Ze dringen op naar Woensdrecht dat ze inmiddels ook bezet hebben. De D lanceren heftige tegenaanvallen. Er zitten in Zd Beveland en Walcheren ongeveer 16.000 man (5.000 en 11.000). Gisteren heeft de stad Aken bericht gekregen dat de stad zich voor 10.50 uur Woensdag 11 Oct moet hebben overgegevn daar anders de stad met de grond gelijk gemaakt zal worden. Herrijzend Nederland deelde mee dat door het gehele land mensen gevorderd worden om aan versterkingen te werken. In A’dam zijn onlangs 8000 man Grüne Polizei aangekomen om razias te houden. Bovendien is er een geheime zender, voor de ondergrondse organisaties tot vroegtijdige acties te verleiden. De plundering in de omgeving hier (van andere plaatsen schijnt het ’t zelfde te zijn) houdt aan. Ze gappen alles: kleren – varkens – levensmiddelen uit winkels auto’s typmachines –

 

Maandag 9 Oct 1944

Geen activiteit in de lucht vanwege het slechte weer. Bij ’s Bosch en Tilburg verwoedde gevechten. Bij Arnhem is alles rustig. Bij Bergen op Zoom aanvallen der D welke afgeslagen werden. De artillerie beheerst de dam Zd Beveland Nrd Brabant. Amerikanen dringen Aken binnen. Churchil en Eden in Moskou. Gisteravond sprak H.M. de Koningin tot het Engelse volk. Enkele dagen tevoren hadden de min President Prof Gerbrandy en Mr van Kleffens (buitenlandse zaken) gesproken. Ze hadden het over de nood vh Nederlandse volk in de komende weeken. Geen gas – elektriciteit – water en kolen, bovendien nog onderwaterzetting door de Moffen. Sinds enkele dagen is er een zender in bevrijd gebied, (Eindhoven?) nl herrijzend Nederland.

 

Zondag 8 Oct 1944

Vandaag is het slecht weer, dus ook geen activiteit in de lucht. Het bulderen van het geschut heeft opgehouden. Zo nu en dan hoort men nog een enkel salvo. Vandaag ruim 3000 vliegtuigen boven D. Van de fronten geen nieuws.

 

Zaterdag 7 Oct 1944

De gehele nacht door activiteit in het Z. Het weer is slechter, toch zijn er veel vliegtuigen overgekomen. De Engelsen staan 1 km van ’s Bosch en  km van de dam Zd Beveland N.Brabant. Ze zijn in Woensdrecht, na Ossendrecht bevrijd te hebben. Het bruggehoofd over het Leopoldskan wordt uitgebreid, ondanks hevig verzet der daar gestationeerde D divisie. Bij Overloon en Mook felle gevechten evenals in de Betuwe bij Wageningen. Zes à zeven duizend vliegtuigen boven Midden – N.O en West Duitsland in de laatste 36 uur. 200 Engelse bommenwerpers bombardeerden de dijken aan weerszijden van Vlissingen. Na men hier verneemt is de onderwaterzetting van Walcheren niet goed gelukt bij het vorige bombardement. De moffen “vorderen” auto’s en broodsnijmachines. Bij Aken een doorbraak der E. op 15 km breed front en 10 km diepte.

 

Vrijdag 6 Oct 1944

Na een kleine nachtelijke pauze is de strijd weer hervat. Naar men zegt zou bij Baarle Nassau de heftigste strijd van het gehele Westfront gewoed hebben. Tilburg aan 3 kanten omsingeld. De D vechten, naar zij zelf zeggen tegen een numerieke overmacht. De straatweg Breda-Tilburg bereikt. De troepen staan 5 km van de stad Tilburg. Tevens dringen de Canadezen op in de richting van de dam Zd Beveland-Brabant. Ze bevinden zich bij Putte. In W. Zeeuws Vlaanderen is een nieuw offensief begonnen om het bezit vd schelde monding. Bij Overloon (Peel) hevige strijd. Grote aanvallen op Duitsland. Urenlang vlogen bommenwerpers over, terwijl de jagers de gehele dag niet van de lucht waren. Inzoverre als de D treinen kunnen laten rijden gebeurt dit daarom alleen ’s nachts. De generale staf is weg, terwijl de moffen overal aan het inpakken zijn. Radio’s uit VenD slepen ze met vrachtwagens weg, terwijl ze gereedschappen uit de door hun in beslag genomen werkplaatsen ook inpakken. Artillerie activiteit en bombardementen zijn vandaag en ook vanavond niet van de lucht geweest.

 

Donderdag 5 Oct 1944

Vandaag is het schieten niet van de lucht geweest. Van’s morgens vroeg, na een kleine pauze in de nacht, is het één gedreun geweest. Ook zijn er massa’s vliegtuigen overgeweest. Voornamelijk is er activiteit ten ZO van Breda. De generale staf is aan het inpakken. De D zijn van Chaam op Gilze teruggetrokken. Ten N. van Antwerpen kleine vorderingen. De gehele O oever vd Schelde is nu in E. handen. Hilvarenbeek is Engels. De troepen staan nu nog 8 km van Tilburg. Bij Arnhem zijn de E in een nieuw offensief ruim één km opgerukt naar de brug bij Arnhem. Ze staan er nog 3 km van verwijderd. In het gebied Arnhem – Nijmegen en bij ’s Bosch staan 10 divisies der Engelsen. Bij Aken geringe terreinwinst. Enkele in brand gestoken dorpen bezet. In Rijsbergen zijn 13 partisanen doodgeschoten (Waaronder uit Breda). Het kwartier werd door de moffen overvallen. Waarschijnlijk verraden werk. In Griekenland zijn de E geland. De gehele Peleponesus bijna in hun handen. De Russen en Tito-partisanen rukken op tot vlak bij Belgrado. Ook in Albanië werden vorige week troepen geland. In dit gebied bevinden zich 25 D. divisies. In Italië vlak bij Bologna.

 

Woensdag 4 Oct 1944

Baarle Nassau is Engels 12 km voorbij Antwerpen op weg naar Breda.

Hevige bombardementen achter de Siegfriedlinie. Duikerken heeft 90 uur wapenstilstand voor evacuatie vd burgerbevolking.

 

Dinsdag 3 Oct 1944

Dordmund Ems kanaal gebombardeerd en gedeeltelijk leeggelopen (27 Sept 44). De Westkappelse Zeedijk gebombardeerd welke doorbrak, 24 uur nadat het geallieerde hoofdkwartier de bevolking had gewaarschuwd. De zware geschutsopstellingen zijn zodoende ondergelopen. Dit was nodig om de haven van Antwerpen in gebruik te kunnen nemen. Merxem is van vijanden gezuiverd en de troepen zijn nu voorbij Antwerpen. In de buurt van Baarle Nassau zijn Engelsen. Het offensief bij Aken maakt vooruitgang. Aan de N. punt vd saillant door Nederland kleine terreinwinst.

 

Maandag 2 Oct 1944

Bij Aken zijn de E een groot offensief begonnen. De D branden alles plat wat ze prijs moeten geven. Bij de Ned grens ten N van Merxplas. Weer zware bombardementen achter de S. linie.

 

Zondag 1 October 1944

Plaatselijke acitiviteit aan het front. Bij Turnhout kleine vooruitgang. Hetzelfde bij ’s Bosch. Bombardementen achter de Siegfriedlinie. Calais heeft zich overgegeven. Dr Seijs Inqart jammert nu over de spoorwegstaking. De NSBers in het “Nationale Dagblad” ook. Bruggehoofd bij Heveadorp werd Vrijdag opgeruimd.

 

Zaterdag 30 Sept 1944

De hele dag door gedreun vd artillerie? Jagers vanwege wolkenhemel niet actief. De D hebben bepaald: Wanneer bij vordering het betrokkene niet direkt gegeven wordt, wordt men gefusilleerd. Wanneer bijv. een kabel wordt doorgesneden wordt de hele straat vernietigd. Wanneer bruggen of wegen opgeblazen worden, worden alle huizen in de omgevening vernietigd. Men wordt aangeraden wachtposten uit te zetten!! Sommige mensen hebben aanzegging gekregen dat er mitrailleurs in de beneden verdieping komen. Ongeveer 1½ uur lang zijn bommenwerpers over Breda getrokken. De hele week lang zijn de E dag en nacht achter de Siegfriedlinie aan het bombarderen spoorwegknooppunten, verkeerscentra, synthetische benzine fabrieken enz. Geen noemenswaardige vorderingen. De Engelsen en Amerikanen bereiden zich voor op een nieuw offensief over het gehele front.

 

Vrijdag 29 Sept 1944

Vandaag was het weer slechter. De activiteit in de lucht dan ook belangrijk minder. De hele dag door horen we in de verte schieten. De Westeroever van de Maas is nu over een heel groot stuk in handen der Engelsen. De corridor wordt ook, ondanks hevig verzet uitgebreid naar het Westen. De troepen staan 8 km van ’s Bosch. Het front aan het Turnhout kanaal is 3 tot 5 km uitgebreid. Elst weer in handen der Engelsen. Reusel bij Eindhoven hebben ze moeten prijsgeven. De D vormen een bruggehoofd bij Arnhem (Heveadorp). Dit wordt inmiddels al ingekort. De D trachten aanvallen te doen op de Waalbrug. Ze mislukten allen dank zij de E. superioriteit in de lucht. Batavia gebombardeerd. De 1^e luchtll. divisie verloor 3000 man bij Arnhem. 2 Tot 3 millioen Engelsen aan het front in Europa. Heel O.Zeeuws Vlaanderen bevrijd. Aan de andere fronten toestand stationnair. ’s Avonds in het donker heftig gedreun. Chaam is enorm versterkt. Volgens een kap. vd Generale staf zal daar hevig gevochten worden. Alle troepen uit Zeeland gevlucht, zitten daar. De D plunderen alles. Bij elke boer gappen ze wat ze denken dat ze kunnen gebruiken, vee, paarden en wagens, aardappelen, graan en meel, fietsen, hammen enz.

 

Donderdag 28 Sept 1944

Vanmorgen hebben de E jagers ons weer gewekt. Vandaag was het voor het eerst sinds ruim een week prachtig vliegweer. We hebben vanmiddag voor het eerst sinds bijna anderhalve maand luchtalarm gehad. Typhoons beschoten waarschijnlijk het station met hun raketten. Van de grond af wordt er nu met mitrailleurs geschoten. Sinds enkele dagen is de generale staf in Breda. De corridor is in de richting van Gennep verbreed. Ten N van Nijmegen hebben de E troepen ondanks hevig verzet terreinwinst ten NW behaald. Churchil sprak vandaag: Hij gaf een overzicht van de oorlogstoestand. Hij schetste de toestand niet te rooskleurig. Men mag de ineenstorting van Duitsland niet te vlug verwachten. Het gaat nu niet zo vlug als het 3 weken gelden scheen. Over het eind van de oorlog zei hij dat de militaire nederlaag van Duitsland nu al beslist was. Eind 1944 of begin 1945 kan men deze verwachten, maar men moet nog rekenen op maandenlange harde gevechten tegen wanhopige mannen die in de bergen en bossen hun leven proberen te rekken. Churchil prees de divisie bij Arnhem. Aan hun kranig volhouden danken we het bezit van de Waalbrug. Ook de houding van het Nederlandse volk en van Koningin Wilhelmina werd geprezen. Hij liet doorschemeren dat de Engelsen alles zouden doen om de bevrijding van Nederland zo spoedig mogenlijk te voltooien. Vandaag is bij het station de RAF actief geweest. In duikvlucht werd luchtafweer, dat vanaf het stationaplein op de jagers geschoten had met raketten bestookt. Het postkantoor en een kantoor werd getroffen. Veel glasschade. De luchtafweer was inmiddels al weer weggereden. Een voorbijganger die protesteerde om puin te ruimen werd doodgeschoten. Een kapelaan die de slachtoffers bijstand wilde verlenen werd ook aan het ruimen gezet met de woorden: “Solche Schweinerei brauchen wir nicht”. Hij kon het H.Oliesel opbergen en puinruimen.

 

Woensdag 27 Sept 1944

Oss en Hees in E handen. Bij Boxmeer zijn de E aan de Maas. De D lieten de brug bij Gennep springen. De Canadezen hebben de hele Z oever vh kanaal van A naar Turnhout in handen, benevens 2 bruggehoofden ten W van Turnhout. ’s Avonds laat wordt bekend gemaakt door het opperbevel van de Geallieerde legers dat de 1^e divisie luchtlandingstroepen bij Arnhem op de Z. van de Neder Rijn zijn teruggenomen. De troepen, oprukkend van Antwerpen langs Turnhout hebben de strijdkrachten van het E tweede leger bij Eindhoven bereikt.

 

Dinsdag 26 Sept 1944

Vanaf vandaag zullen er niet meer zoveel berichten van het front komen als de laatste dagen. Vanmorgen vroeg werd gemeld dat E bommenwerpers schepen in de haven van Den Helder hebben gebombardeerd. De D deden een aanval met Stuka’s op de Waalbrug. Mislukt. Elst in D handen. De Belgen aan de Maas bij Maaseijk.

 

Maandag 25 Sept 1944

Weer zijn er eenheden over de Neder Rijn. Hun hulp was hard nodig. Bij Nijmegen zijn troepen ten O van Nijmegen afgeslagen naar Beek, welk plaatsje bevrijd is en zijn 3 km over de grens. Ook Z.-lijker bij het Rijkswoud zijn eenheden over de grens. Turnhout is bezet door de E. De D druk bij Arnhem en in de Betuwe neemt af. De toevoercorridor is geconsolideerd. De troepen bij Eindhoven hebben Deurne bezet. Vanuit Weert rukken de E naar Maaseijk. De A vanuit Sittard naar Maaseijk. De D druk neemt ook hier af. Middelbeers veroverd. Eveneens een sterk bruggehoofd in de buurt van ’s Bosch over Z.W.V.

 

Zaterdag 24 Sept 1944

Vannacht zijn kleine eenheden infanteristen met voorraden over de rivier gezet. De eerste waren Polen. De Engelse tanks vechten nog verwoed om en bij Elst. Hun operaties worden bemoeilijkt door het terrein dat te slap is voor tanks. Om de toevoercorridor bij Veghel wordt telkens aangevallen. Activiteit ten N.O van Antwerpen.

 

Zaterdag 23 Sept 1944

De eerste berichten van de strijd bij Arnhem zijn nog schaars, doch nog altijd in dezelfde geest als gisteren: de toestand is critiek. De eerste E strijdkrachten van het tweede leger hebben de Z rivieroever bereikt. Om Elst zijn felle gevechten aan de gang. Tussen Veghel en Uden waren de D erin geslaagd de verbindingsweg te doorbreken. Dit is echter weer de E hersteld. Men heeft nu goede hoop dat de troepen bij Arnhem tijdig ontzet zullen kunnen worden. Weert bevrijd.

 

Vrijdag 22 Sept 1944

Ten N van Nijmegen wordt verbazend hard gevochten. De D hebben daar hun beste SS troepen met een massa anti-tank geschut in stelling gebracht. Aan beide zijden wordt verwoed gevochten. Volgens het legerbericht is de toestand stationnair. De Amerkaanse – Engelse en Poolse luchtlandingstroepen bevinden zich in Arnhem in grote moeilijkheden. Ze zijn naar het W. gedrongen door de D. De brug is in D handen, doch intact. Deze dag heeft men vanwege het slechte weer geen versterkingen kunnen toevoeren. Het E. tweede leger wordt bij Elst opgehouden, terwijl de moffen tussen Eindhoven en Nijmegen aanvallen doen op de flanken van de troepen naar Nijmegen. Bij Eindhoven breidden de E naar west en oost uit. Bij Terneuzen breiden de Polen de strook langs de W Schelde uit. Bij Axel eveneens activiteit. Hevige gevechten ten N. van Antwerpen. ’s Avonds laat toestand bij Arnhem is critiek. Arnhem brandt. Nijmegen ernstig beschadigd.

 

Donderdag 21 Sept 1944

Gisteravond laat werd bekend dat de E tanks over de Waal waren. De waalbrug was gisteren nog intact in handen der D. De rivierovergangen bij Arnhem in handen der E. luchtstrijdkrachten. De Waalbrug bij Nijmegen is door de Engelse Strijdkrachten van het 2^e leger gepasseerd op weg naar de luchtlandingstroepen bij Nijmegen Arnhem. Partisanen en luchtl. st. hadden de ontstekingingen van de ladingen doorgeknipt. Daarna hebben ze de brug moeten prijsgeven, doch de D konden geen nieuwe ladingen aanbrengen. Gisteravond laat werd de aanval op de brug ondernomen. De troepen bij Arnhem moeten zeer hard vechten tegen de Moffen. Terneuzen is door de Poolse troepen bevrijd. De Scheldeoever westelijk van Terneuzen is in hun handen. Station Roosendaal wordt bijne iedere dag gebombardeerd. Brest en Boulogne in E handen. Nu nog Calais (wat spoedig vallen zal) en Duinkerken.

 

Woensdag 20 Sept 1944

De E tanks aan de Waaloever. Hevige gevechten in de stad. Bij Arnhem de strijdkrachten vanuit de lucht versterkt. Sittard bedrijd. Eindhoven door de D. gebombardeerd, veel schade: de bevolking doorstond dit bombardement kranig. Activiteit bij sluis. Weinig drukte in de lucht: slecht vliegweer. Troepen bij Arnhem en Nijmegen door de D ’s nachts gebombardeerd.

 

Dinsdag 19 Sept 1944

Eindhoven bereikt. Weinig actie in de lucht vandaag.

2.45 uur       Geldrop bevrijd evenals Eindhoven door 2^e Engelse leger.

6.45 uur       Geallieerden 4 km van Nijmegen. Waarschijnlijk zijn dit luchtlandingsstrijd-krachten die bij Eindhoven en Arnhem eveneens geland zijn. Bij Best de E.l.l.s. aan Wilhelminakanaal. 3 km van Sittard staan de A. Simpelveld in het front. Canadese strijdkrachten boven Antwerpen over de Ned grens.

8.15               Strijdkrachten van het 2^e Engelse leger 4 km van de stad Nijmegen. We drinken er een potje bier op!!

9.30               De tanks van het 2^e En. L. hebben bij Veghel de luchtll.str. bereikt welke in gebied van Eindhoven – Nijmegen en Arnhem zijn neergeworpen. De Siegfriedlinie eindigt 30 km ten Z van Arnhem.

10.00 uur     Activiteit in de lucht van losvliegende E. vliegtuigen laag boven de grond.

 

Maandag 18 Sept 1944

Om 9.45 uur melden de Duitse frontzenders dat de landing in Nederland mislukken zal. Er was om te beginnen geen verrassing meer. Er zijn al veel krijgsgevangen gemaakt. De E. landtroepen kunnen niet tijdig bij hen zijn en zonder zware wapens zijn parachutisten niets waard. Eysenhouwer heeft hiermee een laatste poging gedaan om het vastgelopen offensief weer op gang te brengen, maar dit zal door de D wapens niet lukken. E en Churchil weten dat wanneer de E en A Duitsland niet voor de winter klein hebben, de D geheime wapens in zulke grote getalen uit de D fabrieken zullen stromen naar D soldaten, die er allemaal al mee om kunnen gaan, dat deze de geallieerden zullen verdrijven. Bovendien oproep aan Ned volk om geen gehoor te geven aan de opwekking tot verzet, dit in ons eigen belang. Om 10.00 uur meldde de BBC dat de landing in alle opzichten geslaagd was en dat er haast geen tegenstand was. Er waren al plaatsen veroverd. 700 ton bommen op Walcherse Westkust.

Om 11.45 u BBC in Ned. landing in alle opzichten boven verwachting, en alles volgens plan. Er zijn slechts geringe verliezen. Grootste landing die ooit ondernomen werd. Lichte legerauto’s kleine tanks en 7.3 mm houwitsers ook geland. Verschillende plaatsen heroverd. De kust van Walcheren en troepen op dat eiland met 700 ton bommen bestookt.

2.45 uur Geen nieuwe berichten meer dan Valkenswaard veroverd. Van 2.30 tot 6 uur zijn ononderbroken vliegtuigen overgekomen. In het begin waren het versterkings luchtlandingstreinen. Naderhand kwamen de terugkerende vliegtuigen ontzettend laag over. We konden de onderscheidingstekenen duidelijk zien. Zo’n gezicht als vandaag hebben we nog niet gezien. De luchtstrijdkrachten hebben versterkingen gekregen.

 

Zondag 17 Sept 1944

Gisteravond was de R.A.F. weer actief, in de richting Moerdijk hingen veel lichtkogels en werd er zwaar gebombardeerd. Vanmorgen alweer vrachten E jagers en groepen bommenwerpers. De stroom was afgesloten. Wanneer ik dit schrijf zijn er juist een 1½ duizend vliegtuigen overgekomen. Telken 1 bommenwerper met 1 zweefvliegtuig. Zo’n imponerend gezicht heb ik de laatste weken nog niet gezien, hoewel we hier al vrachten vliegtuigen tamelijk laag hebben zien overkomen. Zo laag als vandaag hebben we ze nog niet gezien. De vliegtuigen zijn niet zo erg ver geweest. Waar weten we nog niet. Er waren ook veel jagers bij. Boven Breda is nog een vliegtuig losgeraakt. Waar het heengegaan is weten we niet. Intussen is het: 4.45 uur We gaan luisteren naar Amerika. We horen juist in het Engels een extra bericht van het Geallieerde hoofdkwartier. Daarin wordt gemeld dat: Sterke eenheden van het 1^e Engelse luchtlandingsleger zijn deze namiddag geland in Holland. Nadat de BBC het een paar maal herhaald heeft wordt het in het Nederlands herhaald. Dan wordt aangekondigd dat een lid van de Engelse militaire staf zal spreken. Deze zegt in ’t Engels, wat daarna in het Nederlands herhaald wordt dat: Engelse eenheden geland in Nederland. De Nederlandse ondergrondse troepen ten Z van de  Lek hun actie moeten beginnen. Alleen daden niet in strijd met oorlogsrecht alleen acties volgens opdracht geen algemene opstand. niets op eigen gelegenheid. bij voorkeur tegen zwakkere tegenstanders De bevolking moet helpen door onderdak te verschaffen en aanwijzingen te geven ook aan Engelsen. Verder wordt gewaarschuwd om uit de grote wegen te blijven met het oog op de RAF thuis blijven eventueel onder te duiken. voor alles orde te handhaven. Boven de Rijn en Lek moet de bevolking rust bewaren. Hun tijd is nog niet gekomen. Naderhand wordt gemeld: De landing werd voorafgegaan door een bombardement van de D geschutsopstellingen door 750 bommenwerpers. Er zijn parachutisten geland en zweef-vliegtuigen. De lucht boven het landingsgebied was zwart van de jagers. Er was aanvankelijk weinig tegenstand. Daarna na het landen wel. De zweefvliegtuigen stonden naast elkaar op het veld opgesteld. Blijkbaar dus goed kunnen landen. Er zouden aan deze actie rond de 1000 vliegtuigen hebben deelgenomen. Omtrent de nauwk. plaats tast men in het duister. Eerst zei men Nijmegen – Arnhem – ’s Bosch, daarna Zeeland (NB) Uden en die kanten uit. De E. geven geen plaats op maar gaven de berichten van de D zender door nl. ‘s Bosch – Eindhoven en Tilburg. Iedereen is overtuigd dat het vlug afgelopen zal zijn. Men is algemeen verheugd dat de spanning gebroken is. De geall. legerleiding heeft aan de D troepen in N. bekend gemaakt dat de Ned. binnenlandse troepen als geallieerde legeronderdelen beschouwd worden. De Ned. regering te Londen beval dat de Ned. Spoorwegen moesten staken. Prins Bernhard heeft bekend gemaakt dat iedereen in de bevrijde gebieden de Engelsen moeten helpen wanneer de kommandanten dit vragen. Voornamelijk met inlichtingen werkzaamheden – patrouillediensten enz. Rauter heeft Zaterdag bekend gemaakt dat iedereen die op straat rondlummelt gevorderd zal worden voor werkzaamheden. De eerste slachtoffers werden in Zaltbommel tewerk gesteld aan versterkingen.

 

Zaterdag 16 Sept 1944

Engelse jagers beschieten troepen. De hele nacht zijn er kolonnes voorbij getrokken. -Aken aan 3 kanten omsingeld. Er vinden straatgevechten plaats. De Siegfriedlinie bij Aken gepasseerd. De D trekken terug op de Rijn. Canadezen ten Z van Sluis in Zeeuws Vlaanderen. Twee bruggehoofden over Schelde-Maaskanaal, 6 hoofden over Leopoldskanaal. Maastricht en Eijsden zonden een telegram aan H.M. de Koningin en President Rooseveld. Beide telegrammen zijn beantwoord. De burgemeester die om principiële redenen afgetreden was in 1941 is weer in z’n eer hersteld. De N.S.Ber gevangen genomen en de vrouwen kaal geknipt of met hakenkruis beknipt.

 

Vrijdag 15 Sept 1944

Op 4 punten rukken de Geallieerden Duitsland binnen. Nl. ten Z van Aken, welke stad onder vuur der Engelsen ligt. ten O van Eupen. ten W van Prüm, op 10 km afstand van deze stad genaderd. bij Trier. Prage (O. v Warschau) veroverd, evenals een 50 km lange strook langs de O. Weichsel oever. Zevenburgen bijna geheel bezet. De Amerikanen zijn op ’t N. eiland van de Molukken geland. Na hevige strijd het gebied tussen Albert en Schelde-Maaskan gezuiverd van Duitsers. Veel: oud materiaal, jonge soldaten (17 jaar en jonger), oude mannen. Ook de Engelse jagers vandaag weer actief. Maastricht en Eijsden bevrijd. Gisteren trokken Amerikaanse eenheden deze beide gemeenten binnen. Deze troepen zijn verder doorgetrokken tot ze Aken uit het N. bedreigen. Bij Antwerpen hebben de D versterking gekregen.

 

Donderdag 14 Sept 1944

Vanmiddag waren er weer veel jagers actief. De Nederlandse grens is thans op een tweede punt overschreden nl bij Maastricht. Felle gevechten in Noord België. Er zijn nu grote bruggehoofden bij Gheel – Beringen tot Ned grens en Hasselt. Veel 17 jarige soldaten. Bewoners achter de Westwall gewaarschuwd. Zes dagen lang Duitsland dag en nacht gebombardeerd. Berlijn voor de 4^e opeenvolgende nacht.

 

Woensdag 13 Sept 1944

Engelse jagers zeer actief. Ten Z. van Maastricht het tweede punt waar de geallieerden de Duitse grens overschreden zijn. De Geallieerde leger vanuit het Z. en W. van Frankrijk oprukkend zijn elkaar tegengekomen in Chalons s. Seine. Le Havre gevallen evenals Brugge. Hevige gevechten tussen Albert kanaal en Maas-Scheldekanaal. Verbindingsweg tussen Zd Beveland en Nrd Brabant gebombardeerd. Zware bommenwerpers ook vanavond boven Breda. Derde aanval op Berlijn. Voor de derde maal oliecentra in W. Duitsland gebombardeerd. Gisteravond sprak prins Bernhard over R.O. en maande alle ondergrondse verzetsgroepen aan tot samenwerking voor de stipte uitvoering van z’n bevelen. Deze avond hebben ze op Gilze Rijen (wat er dan nog van over is) munitievoorraden laten springen. Er is veel glasschade in Breda.

 

Dinsdag 12 Sept 1944

Vanmorgen werden we gewekt door Engelse jagers. Gisteravond zijn er verschillende ontploffingen in Breda geweest. De Willemsbrug is met ruiters en kettingen afgesloten. Amerikanen bij Trier over de grens. Engelsen bij Eupen. Heel de Belgische kust door Canadezen bezet. Zuidelijke oever van het Albert kan tot voor Maastricht bezet. Duitsland wordt dag en nacht gebombardeerd. De Siegfriedlinie onder vuur der Geallieerde artillerie. Bij de Philipijnen 89 Japanse schepen in de grond geboord. Grootste verlies gedurende de oorlog. Eupen – Malmedie en Spa gevallen. Fort Eben Emael bij Maastricht door Engelsen veroverd. Ook vanavond weer een massa bommenwerpers boven Brabant.

 

Maandag 11 Sept 1944

Engelse Jagers beheersen de lucht. Bij Beeringen 14 km vd Nederlandse grens. Dijon vanuit het Zuiden bereikt. Churchil en Rooseveld confereren over Japan. Landing in de Philipijnen te verwachten volgens Tojo. Alle Bulgaarse havens in Russische handen. Hermanstad en Karlsburg veroverd (Roemenië). Tito en Rusland bijna bij elkaar. 200.000 Duitsers dan ingesloten. Vanavond meldde de radio dat Engelse strijdkrachten van het 2^e leger de Nederlandse grens ten Z van Valkenswaard waren overgestoken. Van 6 tot half acht is hier een reusachtige zwerm bommenwerpers overgekomen. Naar schatting kunnen ze nauwelijks de Duitse grens bereikt hebben.

 

Zondag 10 Sept 1944

Vandaag geen grote gebeurtenissen. Mensen, ondanks verklaring van den burgemeester toch opgepikt. Jagers cirkelen de hele dag boven Brabant. Alle transporten worden gemitrailleerd. De “Leider” heeft vanmiddag gesproken; feitelijk een afscheid van Nederland. De N.S.Bers uit de zuidelijke provincies zullen terugkomen. Zeebrugge door Canadezen zonder slag of stoot bezet. In de Ardennen 25 km van St Hubert. Bruggehoofd der Nederlanders bij Beeringen uitgebreid. Engelsen boven Antwerpen. Bij Luik de Amerikanen 15 km van de D. grens. Prins Bernhard in Beeringen. Heeft tevens een onderhoud gehad met Koningin Moeder van België. Radio vandaag gearriveerd. Churchil in Quebec.

 

Zaterdag 9 Sept 1944

Veel Engelsen in de lucht. Bourg Leopold door de Ned. bereikt. Totaal 4 bruggehoofden over Albertkan. Gisteren voorsteden van Luik bereikt. Russen na verkenning met gevangenen uit Oostpruisen terug. Geen Duitse goederen door Zweden meer. Ostende bevrijd. Weer mensen opgepikt voor tankvallen. 2.45 Prinses Juliana in Engeland. Hoopt spoedig haar reis voort te zetten.

 

Vrijdag 8 Sept 1944

Vandaag ook nog vacantie. Engelse jagers komen in kleine groepjes rondvliegen: geen afweer. Dixmuiden bevrijd. Nederlandse troepen over het Albertkan. bij Beringen. Totaal over het Alb.kan. 3 bruggehoofden. Over de Moezel 5 bruggehoofden. Antwerpen volledig in Eng. handen. Belgische regering in Brussel. In Yoego Slavië algemene opstand. Duitsers in Griekenland ingesloten. Front in Italië doorbroken. Slowakije in opstand. Bulgarije in oorlog met Duitsland. Spanje geen Asylrecht meer: Duitse gezant naar Berlijn. Wordt weer opgepikt. Er komen veel soldaten op eigen gelegenheid terug.

 

Donderdag 7 Sept 1944

Vandaag moeten alle mensen weer aan hun werk zijn. Maar het resultaat van deze maatregel is natuurlijk weer negatief. Tegen de middag en ’s middags wordt iedereen die op straat loopt opgepikt. Vanmorgen zijn er al groepjes D terug van het front komen lopen. Bij Merxem bij Antwerpen is zwaar gevochten. Beide partijen moesten terugtrekken. Weer fietsenvordering. Het front loopt van Antwerpen langs het Albertkanaal naar Maastricht. De Russen hebben de Joego Slavische haven Turnu Severin bezet. Op 3 plaatsen Bulgarije binnengevallen.

 

Woensdag 6 Sept 1944

Nieuws uit Breda: Vanochtend was er een rush om aardappelen. Nergens zijn ze te krijgen. Wij zijn ze op het land gaan rooien. Op andere plaatsen zijn ze al gegapt. De hele dag is er gesjouwd om levensmiddelen. De bakker komt normaal, melkboer en groenteboer niet. Niemand is nog aan ’t werk. Sinds vanmiddag pikken ze weer mensen op voor tankvallen. Ook weer fietsenvordering. Om een uur of 4 is er in de verte gedreun van bombarderen of artillerievuur. Op een gegeven moment heeft het 3 kwartier achterelkaar gedreund. Vandaag weer Duitse jagers in de lucht. Van de Radio: Amerikaanse verkenningstroepen in D. doorgedrongen, na contact met de vijand teruggetrokken. Amerikanen over de Moezel: zwaar artillerie vuur. Calais omsingeld. Yperen door Polen bevrijd.uit Frankrijk naar Dijon. De Nederlandse troepen uit Normandië naar het front in Nederland. Van ’t front aan de Ned. grens geen officiële berichten. Bulgarije vraagt wapenstilstand. De Russen door Roemenië naar YoegoSlavië. Steden in Oost Pruisen veroverd. Gerrit Blom burgemeester van Breda sinds een goede maand vaardigde gisteren plakkaten uit dat niemand op straat mocht. Vandaag heeft hij aan laten plakken dat ieder morgen verplicht is om aan z’n normale werk te gaan. De Duitsers gaan mensen ophalen, maar vinden meestal de betrokken persoon niet thuis.

 

Dinsdag 5 Sept 1944

’s Morgens zijn veel mensen teleurgesteld dat er geen E. zijn. De straten worden weer rumoerig druk. De een zegt dat er niemand op straat mag, de ander dat je alleen rustig naar je werk mag begeven. Resultaat is dat iedereen op straat in troepjes bij elkaar staat. De Engelse radio heeft vannacht om 12 bekend gemaakt dat de E. in de omstreken van Breda waren. A. is vannacht verschillende malen gaan kijken, maar er waren niets dan duitsers aan het trekken. 10.00 In de stad wordt verschillende malen geschoten boven volksoploopjes. Er komen nog altijd troepen terug maar niet meer zoveel. Er gaan nu ook geregelde verse troepen naar richting België. Ook rode kruis kolonnes. Berichten van gisteren Gistermiddag zijn de Duitse functies vertrokken naar richting Tilburg. Veel, welhaast de meeste NSBers zijn er tussen uit. Telefoonkantoor in de Pr. Juliana school is gisteravond opgeblazen. Vliegveld Gilze Reijen brandt. Opslagplaatsen bij de veiling zijn in brand gestoken. 12.00 uur De Duitsers rijden met auto’s de stad rond en jagen alle mensen met geweerschoten van de straat af. De straten worden schoongeveegd. 2.00 uur De straat wordt weer meer bevolkt. Alles gaat z’n gewone gang weer, zij het dan dat niemand werkt. De berichten zeggen dat de E. aan de Rijn zijn doorgedrongen. Daarna komt er geen nieuws meer. Alleen zegt men nu dat Maastricht niet gevallen is. De berichten zijn op het ogenblik weer fantastisch. De stemming zakt echter weer omdat men nog steeds niets van de nadering vd E. merkt. Na de hooggespannen verwachtingen van gisteren werkt het wachten deprimerend. 8.15 Amerika meldt: Prins Berhard viert feest te midden van de uitgelaten Bredasche bevolking!! Niemand gelooft de zender nog. Deze meldt verder: Luxemburg bezet. Leuven bevrijd. Antwerpen veroverd. Van het front in Nederland geen officiele berichten. Moskou meldt: Rusland verklaart Bulgarije de oorlog. De Russen zijn een offensief begonnen van Warschau tot aan Oost Pruisen. De linies zijn doorbroken.

 

Maandag 4 Sept 1944

Vandaag is alles fantastisch. Om te beginnen kwam vader ’s morgens om 8 uur al terug omdat ze in de stad fietsen aan ’t vorderen waren. Gisteravond waren er ook al fietsen gevorderd. De fietsen worden gewoon afgenomen als je er op rijdt. Soms komen ze ook langs de huizen. Alle vervoersmiddelen worden gevorderd zodat haast niemand op straat komt. Tegen negen uur werd bekend dat de stad Brussel gevallen was. Eveneens de steden Metz en Nancy en Namen met Charleroi. Algemeen is men verheugd en toch tweifelt men weer over de juistheid van deze berichten. De val van Parijs was ook 4 dagen te vroeg aangekondigd. Gisterenmiddag zijn er weer zwermen vliegtuigen over geweest. Algemeen verwachtte men dat deze de Duitse aftocht probeerden te verhinderen. Ze bombardeerden echter de vliegvelden van Brabant en omgeving. Ook Gilze kreeg er weer flink van langs. 12.30 uur Vader komt terug van kantoor met berichten. Finland heeft gecapituleerd en gebroken met Duitsland. In de stad wordt alles gevorderd. Tot boerenkarren en dergelijke gebruiken ze om terug te trekken. Op eigen gelegenheid vorderen de moffen fietsen en wagens. Het verkeer ligt finaal stil. Van ’s morgens vroeg wordt er ononderbroken getrokken. De mensen worden gedwongen volle gevorderde wagens te lossen. Ze worden anders met de zweep afgeranseld. Erg veel moffen zijn dronken. Langs de huizen komen moffen fietsen vorderen. 2.00 uur Vader belt op dat ik binnen moet blijven omdat jongelui opgepikt worden. Ariëns gaat z’n vlaggemast in orde maken. Er worden fietsen gevorderd in de Laan van Meckelenburg. Onze fietsen worden verborgen in huis.3.00 uur Aardappelen rooien op de Ceintuurlaan. Bericht: Maastricht is gevallen: bijna niemand gelooft het. 4.00 uur Zet de radio bij Ariëns in elkaar. De nieuwsberichten van 4.45 uur brengen geen nieuws meer dan dat van gisteren. René is ondertussen van school gekomen met vacantie tot Maandag. Ze hebben z’n kleine fietsje ook al bijna gevorderd. Engelsen in Brasschaat. 6.00 uur De Engelsen zitten in Zundert beweert men. Er trekken momenteel onafgebroken tanks terug. Op de mensenoplopen wordt geschoten. Ieder moet van de straat af. Als vader thuiskomt weet hij het laatste nieuws. De Engelse tanks vechten in Brasschaat. Ze zijn om Antwerpen heengetrokken. Mevrouw Brand weet per telefoon dat de Engelsen in Maastricht zijn. Iedereen verzamelt water, omdat men zegt dat er geen water meer komt. Een uur naderhand is de druk op het water weer gewoon. 8.15 uur Prof Gerbrandy spreekt over R.O. Maakt bekend dat de E. op Nederlands grondgebied zijn. Zegt alleen niet waar, maar men denkt dat M. bedoeld is. De duitse legerleiding is het contact met de in aftocht bevindende troepen kwijt. Hetgeen we goed kunnen indenken. De Russen zijn een nieuw offensief begonnen. Morgen mag niemand op de openbare weg komen. Men verwacht echter algemeen dat de E. vannacht of anders in de loop van morgen hier kunnen zijn. 9.00 uur Brand in noordelijke richting. In de verte hoort men trekken.

 

Zondag 3 Sept 1944

Het front in Fr. heeft 3 hoofdaanvalsrichtingen. Een naar het Noorden en 2 naar het N.O.en. In N. Frankrijk is nu bezet: een gebied omgeven door de lijn over de plaatsen: Z. van Dieppe – Yvetot – Rouen – Les Andelys – Gisors – W. Amiëns – Deullens – W. Arras – langs Lille naar Doornik hetwelk gevallen is Cambrai – Nesle – Marle – W. Mésières in de richting Dinant naar Neufchateau Vouziers – O. Reims – N. Verdun om Metz (Metz omsingeld) St Disien Waxy Troyes Sens Orleans Vendome Bauge Angens Nantes Bordeau Naar het noorden langs de kust. Om Brest en Lorient  wordt nog steeds gevochten. Sinds Zaterdag zijn de D continu aan het distancieren. Vooral des nachts grote transporten in de richting van Tilburg. In Limburg wordt koortsachtig een linie aangelegd.

 

Zaterdag 2 Sept 1944

De Engelsen en Amerikanen bij Sedan aan de Belgische grens.

 

Vrijdag 1 sept

Al het verkeer wordt door jagers beschoten. Auto’s zowel als treinen en schepen. Het evacueren geschiedt al enige tijd alleen ’s nachts. Machinisten weigeren te rijden. Chauffeurs melden zich ziek.

 

Woensdag 30 Aug

Het beschieten van treinen en verder verkeer op de weg neemt snel toe. Alleen vandaag al 18 treinen beschoten. De Engelsen rukken op naar de Belgische grens. Er wordt om de Marne gevochten.

 

Dinsdag 29 Aug

Bulgarije houdt zich neutraal. De Duitsers brengen troepen naar het zuiden. Soissons gevallen.

 

Maandag 28 Aug 1944

De Russen zijn de Hongaarse grens gepasseerd. Reims omsingeld.

Zondag 27 Aug 1944

De Engelsen en Amerikanen rollen het Duitse afweerfront op. De een na andere plaats wordt omsingeld en voorbij getrokken. De tanks zijn niet te houden. In Zd Frankrijk breidt het front zich met snelheid uit.

Zaterdag 26 Aug 1944

De Russen vliegen Roemenië binnen. Boelgarije tracht vrede met Rusland te sluiten. Hongaarse binnenlandse onrust.

Donderdag 24 Aug

Roemenië sluit wapenstilstand met Rusland. Tracht de Duitse troepen te ontwapenen. Er is een tegenregering gevormd die de Duitse bescherming geniet. Burgeroorlog. Boekarest en Ploesti door de Roemeense opstandelingen in handen.

Woensdag 23 Aug

Parijs gevallen meldt de  . . . Grenoble door de M. ingenomen. De Anglo Amerikanen hebben deze stad ook bereikt. De gehele Frans-Spaanse grens is in handen van de Marquis. Ze hebben ook bezet: Dyon Vichy Bordeau Toulouse Guerit Angoulême Bayonne Pau Arles Carcassonne Beziers

Vrijdag 18 Aug

Parijs door de Geallieerden bereikt.

Woensdag 16 Aug 1944

Gisteren zijn de Geallieerden opnieuw geland in Frankrijk. In Zd Frankrijk tussen Nice en Marseille. Ze ondervinden bijna geen tegenstand.

De vliegvelden in Brabant en Limburg zijn gisteren gebombardeerd. De lucht zag compleet zwart van de vliegtuigen. Ook Gilze-Reijen heb ik zien bombarderen. Het heeft nog geen 10 min geduurd maar de ravage schijnt verschrikkelijk te zijn. Er vielen geen slachtoffers onder de burgerbevolking dit keer. Volkel – Eindhoven – Venlo - Woensel.

In Frankrijk heeft de Marquis verschillende plaatsen bezet, o.a. zijn ze opgerukt uit Savoi, waar ze geheel den oorlog gezeten hebben, naar Grenoble.

Ook in Parijs zijn ze actief. Er hebben daar voortdurend gevechten plaats.

Zondag 13 Aug 1944

Engelse successen duren voort.

Zondag 6 Aug 1944

Aan alle fronten wordt hevig gevochten met succes.

Woensdag 2 Aug 1944

Turkije breekt met Duitsland. In Frankrijk wordt zwaar gevochten.

Maandag 31 Juli

De Anglo Amerikanen zijn een offensief begonnen in Frankrijk.

Zondag 30 Juli 1944

Van de afgelopen week is weinig te vertellen. Berichten uit D zijn er geen definitieve. Wel zijn hier een hoop militairen die hier gestationeerd waren, naar D gegaan. Maar of het nu voor Rusland is of voor de binnenlandse rust, weet zo goed als niemand. De stemming van de mensen is echter tweifelachtig. De  Russen schieten hard op. Op een dag moeten ze 100 km opgerukt zijn. Ze ondervinden weinig tegenstand. Ze zijn al tot in het “Gouvernement General” (=Polen) gevorderd. In Italië loopt alles ook goed, in tegenstelling met Frankrijk waar geen grote resultaten behaald worden. De luchtaanvallen op D staan bijna stop als gevolg van het slechte weer. Er is nu weer verscherpte “arbeidsinzet” gekomen. Wat zal dat voor gevolgen hebben?

Zaterdag 22 Juli 1944

Het eind van deze week heeft veel beroering gebracht.

Om te beginnen is er Donderdag een aanslag op Hitler gepleegd. Deze is mislukt. Er heeft zich nu een tegenregering gevormd uit een paar hoge officieren. Plaatselijk schijnt er nu in Duitsland een burgeroorlogje te heersen. We krijgen anders geen definitieve berichten. De grenzen zijn als hermetisch afgesloten. Direct na de aanslag heeft Hitler gesproken. Himmler is benoemd om de orde in ’t binnenland te herstellen. Dat is hem wel toevertrouwd. Dönitz en Göring hebben ook gesproken. Hun bevelen mogen alleen opgevolgd worden. Worden er andere bevelen gegeven dan moeten degenen die ze geven, aangebracht worden. Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag zijn er ’s morgens grote luchtaanvallen gedaan op Duitsland. We hadden hier bij het heengaan ongeveer 1½ uur luchtalarm. Tegen één uur kwamen de Amerikanen weer terug. Vanaf het vliegveld werd telkens hevig geschoten. Vrijdag zijn er 3 naar beneden gehaald. Ook werden vandaag (=Vrijdag) treinen en auto’s beschoten. Wegens het slechte weer zijn er vandaag geen vliegtuigen gekomen. Vrijdag is er een aanslag gepleegd op een Duitser hier in de stad. ’s Middags om half vier werd er in de Boschstraat op hem geschoten. Hoewel niet gedood, maar zwaar gewond, schoot hij op de dader. Deze is tot nogtoe nog niet gepakt. Voor straf moeten we vanaf gisteren om 9 uur binnen zijn.

Dinsdag moet het gehele land, voor eigen veiligheid !!, om 10 uur binnen zijn.

Zaterdag 15 Juli 1944

Gisteravond laat is er hier een moordaanslag gepleegd. Vreemd genoeg is de man, die doodgeschoten werd, gijzelaar geweest, maar om z’n grote gezin weer vrijgelaten. Men zegt dat het een wraak van de tegenpartij is voor de aanslag op Driessen. Deze is weer voor de zoveelste keer dood: bevestiging is er nog niet. Vanmorgen is Dr. Blomjous gearresteerd. Dit is al voor de derde maal. Verder zijn er nog enkele anderen gearresteerd. Deze avond kwamen ze ook op de Ceintuurlaan iemand halen: hij was niet thuis. Dr. Göbbels vindt het onnodig om nog verder te strijden: Beide partijen vechten voor hetzelfde doel: nl. de betere verdeling van de rechten over de gehele wereld. Generaal Kesselring (Italië) zou gezegd hebben dat verder strijden niet meer nodig is: Bedoelt hij nu Italë of aan alle fronten. Aan het oostfront gaat alles nog snel. In Oost Pruisen is sinds enkele dagen de “Staat van Beleg” afgekondigd. De Russen staan nu nog 55 km van de grens. In Normandië hebben de Engelsen terrein prijs moeten geven, maar inmiddels hebben ze dit verlies weer teniet gedaan. De Amerikanen werken zich met goed succes vooruit. Echter gaat daar alles zeer langzaam. Men is er in ’t algemeen erg tevreden over.

Maandag 10 Juli 1944

Wilna en Caen gevallen. Driessen door Duitse arts geopereerd, voor de tweede maal. In Nijmegen is de vorige week elke dag een of meer aanslagen gedaan. Als straf: fietsen vorderen en om 8 uur binnen, ’s Zondags om 2 uur.

Vrijdag 7 Juli

Von Rundstädt is afgezet als bevelhebber in Frankrijk. Nog steeds geen beslissing in de tankslag bij Tilly.

Donderdag 6 Juli

In de laatste weken zijn 22 generaals ofwel gesneuveld !? of gevangen genomen. Vandaag is een aanslag op Driessen gepleegd. Hij is zwaar gewond in het St. Ignatiuszieken-huis opgenomen. Van de dader ontbreekt elk spoor.

Woensdag 5 Juli

Vandaag is Gilze gebombardeerd. Er zijn veel slachtoffers te betreuren. Het vliegveld is niet geraakt. In Zeeland is gisteren een V1 neergekomen. Niemand weet de juiste mededelingen daarvan.

Maandag 3 Juli

Er wordt zwaar gevochten aan de Pripet. Het noord-westen en noord-oosten van Cotentin is in geallieerde handen.

Zondag 2 Juli 1944

Minsk zou gevallen zijn. Het offensief in het oosten maakt goede vorderingen. De tankslag in Italië Tilly gaat voort.

Dinsdag 27 Juni 1944

Vandaag is Witebsk gevallen. Hier was het Russische offensief begonnen. Over Cherbourg zijn nadere berichten. Er zijn daar forten van 60 m diepte. De soldaten die daar uitkwamen hadden allemaal bloedende oren door de luchtdruk van het bombardement. De haven zou niet zo zwaar beschadigd zijn als men verwachtte. Uit Italië geen nieuws.

Maandag 26 Juni

De B.N.O. geeft toe dat de vesting Cherbourg is gevallen: hij was van geen belang. Iedereen is verbaasd dat het zo gauw gegaan is. Volle treinen naar België: lege terug. Sinds enkele dagen gaat het gerucht dat de bases van de dynamiet-meteoor gevonden en gebombardeerd zijn. Dit is nog niet bevestigd.

Zondag 25 Juni 1944

Nog steeds troepentransporten. In de straten van Cherbourg wordt gevochten. De Russen zijn sinds enkele dagen een groot offensief in het Centrale front begonnen. In Italië gaat de aanvaller nog steeds vooruit. ’s Avonds: Eng. Cherbourg gevallen.

Zaterdag 24 Juni 1944

Slag om Cherbourg duurt voort. Grote troepentransporten naar richting Rosendaal. 3 km van Cherbourg.

Vrijdag 23 Juni 1944

Er wordt zwaar gevochten in de buurt van Cherbourg. De Finnen moeten voor de Russen wijken. Vannacht luchtalarm.

Donderdag 22 juni 1944

Geen bijzonder nieuws.

De dynamiet-meteoor beukt nog steeds op Londen. 9 km van Cherbourg.

Woensdag 21 juni 1944

Ook deze dag was het hier tamelijk rustig. In Breda is luchtalarm geweest. Er is hevig geschoten.

In Cotentin gaat het goed. Ze zijn nog 5 km van Cherbourg verwijderd. De Duitsers geven nu successen toe, maar wijden de meeste aandacht aan hun dynamiet-vliegtuigen. Die vinden ze toch zo reusachtig.

De Russen winnen nog steeds op de Karelische landengte.

In Italië rukken de geallieerden nog steeds op.

Dinsdag 20 Juni 1944

Nu is het mooie weer ingetreden. Juist als de Engelsen een groot succes gaan behalen. Ze zijn al op 12 km van Cherbourg gekomen. Omtrent de strijd schrijven de kranten niets. Ze hebben het alleen maar over de “meteoor projectielen” “robots” en onbemande vliegtuigen. Wanneer men deze berichten hoort en leest dan is Londen in paniekstemming en staat half in brand enz. De mensen lachen er om: ze hebben geen groot geloof in de effectiviteit van het wapen.

Van alle fronten vandaag geen bericht.

Maandag 19 juni 1944

De geallieerden hebben het schiereiland Cotentin afgesloten, is vandaag bekend geworden. Er zitten nu veel Duitsers opgesloten. Men is algemeen verheugd bij het horen van dit bericht.

De Engelsen hebben als reactie op het geheime wapen, vannacht Berlijn gebombardeerd. Nadere gegevens zijn nog niet bekend.

Het geheime wapen is al erg in achting gedaald. De geallieerden schenen er al lang van geweten te hebben, omdat ze een maand of 5 of 6 weken geleden de Franse kust hevig gebombardeerd hebben. Naar men zegt was daar het geheime wapen opgesteld. Dat de Duitsers er nu mee voor den dag komen vat men op als een afleiding voor de slechte gang van zaken aan het front.

Zondag 18 Juni 1944

Hitler’s geheime wapen is het gesprek van de dag. In het algemeen slaat men dit niet zo hoog aan. Men acht Duitsland niet in staat het op grote schaal toe te passen.

Omdat er van het Invasie front geen enkel bericht van Engelse kant komt meent men dat de geallieerden plaatselijk moeten terugtrekken.

 

Zaterdag 17 Juni 1944

Het geheime wapen van Duitsland is er. Het schijnt een draadloos bestuurd vliegtuig te zijn dat met bommen en al neervalt. De Engelsen hebben bekend gemaakt dat de eerste keer niet zo veel schade was aangericht, maar de tweede keer was de schade aanzienlijk.

Van de fronten nu ook geen bijzonder nieuws.

Vrijdag 16 Juni 1944

Ook vandaag is er weinig of geen nieuws. Kesteren schijnt niet gebombardeerd te zijn. Van de fronten komen geen berichten. Aan het invasiefront schijnt een hevige strijd te woeden.

Donderdag 15 Juni 1944

Emmerik-Eindhoven en Kesteren werden gisteren gebombardeerd.

De spoorwegen plaatsen een lege wagon of goederenwagen achter de locomotief.

Van de fronten geen nieuws.

Woensdag 14 Juni 1944

Vanmorgen vroeg waren de Amerikanen al in de lucht. Op weg van Breda naar Lage Zwaluwe zagen we ze al overkomen. Ze waren erg laag en vlogen in de richting O-ZO. Toen we in Lage Zwaluwe waren kwam de grote partij pas over. Naar telling waren het er 300. Ook vlogen er jagers door de formaties heen. Van de brug af werd geschoten, doch zonder resultaat. Het vliegveld van Eindhoven werd gebombardeerd. Ook de spoorlijn Best-Eindhoven. Ook zou Kesteren gebombardeerd zijn.

Van de fronten vandaag geen bijzonder nieuws.

Dinsdag 13 Juni 1944

Vannacht zijn er weer een vrachtje Engelsen overgekomen. Volgens betrouwbare berichten zouden het er 1400 zijn geweest. Onderandere is er een aanval op Berlijn geweest. De geallieerden melden dat de stad Carentan gevallen is. Het bruggehoofd wordt nog steeds versterkt en vergroot. Er zijn daar al 2 vliegvelden in gebruik genomen. Nog steeds wordt er flink geland. Er zijn nu 20 divisies geland. Er wordt nog steeds gebruik gemaakt van luchtlandingstroepen en zweefvliegtuigen.

In Italië gaat het nog altijd met een zevenmijlsvaartje.

De Russen zijn een offensief begonnen op de Karelische landengte.

De troepen houden nog steeds de stellingen bezet. Bovendien wordt er nog met man en macht aan kleinere verdedigingswerken gewerkt.

Voor de Nederlandse kust vinden zeegevechten plaats. Waarschijnlijk is dat te doen om troepenbinding.

Zondag 11 juni 1944

Ook nu doen nog de meest fantastische berichten de ronde. Ze worden wel doorverteld, maar niemand gelooft ze. De Engelsen houden zich wat hun berichten betreft nog steeds stil.

Wel is bekend dat de grootste diepte van het landingshoofd 18 km is. Per zweefvliegtuig hebben de geallieerden 240.000 man vervoerd. In Italië gaat alles met een sneltreinvaartje. Ze zijn al halverwege Rome – Livorno.

Maandag 12 Juni

            Vandaag de eerste luchtactiviteit in onze buurt. Om half negen was in Breda al luchtalarm. 100 Amerikaanse vliegtuigen werden waargenomen en deze vlogen in de richting Antwerpen. Waarschijnlijk is het bombardement, wat hier gehoord is, daar geweest. Gisteren zijn naar men zegt 2 treinen beschoten. De treinlengten zijn tot ongeveer ⅔ ingekrompen.

De Duitsers zitten hier nog overal in de stellingen. De rust is nu weergekeerd. Op het ogenblik (22.37 uur) is ergens weer een bombardement. De hele boel trilt hier tenminste.

Zaterdag 10 juni 1944

Nu weten we pas goed wat gisteravond allemaal gaande was. Er zijn zo goed als geen troepen meer in de stad. Deze hebben allemaal de stellingen in W. Brabant ingenomen. Verder zijn ook grote colonnes vanaf de kant van Tilburg België ingetrokken. In Dordrecht was de stad gisterenavond ook afgezet. Zelfs de bioskopen werden leeggehaald. Ook daar hebben ze de stellingen betrokken.

Van het front geen definitieve berichten. In Italië is Donderdag Civita Veccia gevallen. Van het Franse front geen berichten. Duitsland werd weer bestookt. De Russen zijn nog steeds niet begonnen. Men vermoedt dat ze gelijk met de grote aanval in het Westen beginnen.

De B.B.A. rijdt bijna niet meer. Er worden nog 2 busdiensten in heel Brabant onderhouden. De overige bussen zijn door de D. gevorderd. Er zijn aanwijzingen dat er al wagens met chauffeurs in Frankrijk zitten. Er zijn al chauffeurs die gedeserteerd hebben. De treinen zijn ook erg bekrompen. Aan de derde klas hangt nog maar ⅓ van het vroeger aantal wagens aan.

Vrijdag 9 Juni

De B.N.O. had vanmorgen goede berichten. De Duitsers hadden op enkele plaatsen tactische terugtochten ondernomen. Verder meldden ze dat er nog steeds ontscheept wordt, niettegenstaande de Duitse successen. De Engelsen schijnen gebruik te maken van zweefvliegtuigen die 120 manschappen kunnen bergen. Deze worden dan achter motor-vliegtuigen gekoppeld. Ook deze nacht werd Duitsland weer gebombardeerd.

Gisteren kreeg de B.B.A. bevel om alle bussen in Oost Brabant ’s nachts met chauffeurs op de kazernes te zetten. Vandaag is er in de buurt van Breda alarm toestand. Vanaf de kant van België zijn troepen naar Tilburg getrokken. De spoorwegen werden in Breda weer beladen met allerhand materiaal. Bestemming weet niemand. Ook werden er weer auto’s en fietsen gevorderd.

In Italië blijven de geallieerden oprukken. Ze zijn al 60 km voorbij Rome.

De stad is gedeeltelijk afgezet, om de troepen niet te hinderen. De Duitsers doen erg nerveus.

Donderdag 8 Juni 1944  

Ook vandaag zijn er zo goed als geen berichten. ’s Morgens werd verteld dat de Engelsen een stukje terug hadden moeten trekken. Achteraf bleek dit niet waar te zijn. Op de Moerdijkbrug is nu geschut geplaatst. Daarvoor was de brug 2½ uur gesloten voor alle treinverkeer. Men verwacht algemeen voorlopig geen frontberichten. De Geallieerden zullen eerst trachten voldoende troepen aan land te zetten.

Woensdag 7 juni 1944

Vandaag is het een vreemde dag. Er zijn namelijk geen nieuwsberichten van het front. Churchil heeft gisteravond gesproken voor het Lagerhuis en verklaarde dat alles die dag meegevallen was. In het “Kanaal” was geen noemenswaardige tegenstand en op de kust valt het mee. Door de overmacht in de lucht waren de verliezen buitengewoon gering. Er is geland tussen de Seine mond en de uiterste punt van Bretagne. Duinkerken en Boulogne enz. werden zwaar gebombardeerd en beschoten. De stad Caen is inmiddels gevallen. De Duitsers beweren dat de valschermjagers allemaal vernietigd zijn. Het offensief aan het Russische front schijnt niet waar te zijn.

Dinsdag 6 Juni 1944

Vandaag is de invasie begonnen. En wel op een tijdstip dat niemand het verwachtte. Het weer was de laatste dagen slecht – regen en wind, hoewel niet koud. Vanmorgen op school hoorde ik het voor het eerst onder de scheikunde les. Dat was om half elf ongeveer. Toen vertelden ze me dat de Engelsen en Amerikanen ’s morgens in Frankrijk geland waren, o.a. bij Le Havre. Maar ik kon het niet geloven.

Sindsdien had ik niets meer gehoord tot ’s middags 1 uur. De jongens die in Dordt woonden vertelden dat de B.N.O. het zelf afgeroepen had. Nu geloofden wij het, temeer daar iedereen het er over had. Mijnheer Lammers kwam er ook bijstaan maar hij wist niets meer te vertellen.

In het algemeen waren allen een beetje opgewonden. De best ingelichten vertelden dat het ’s morgens om 5.13 was begonnen en dat ze op 4 punten waren geland. Namelijk Duinkerken-Boulogne-Le Havre en nog ergens aan de Franse kust. Er zouden 4 luchtdivisies in de strijd geworpen zijn, hetgeen zou neerkomen op 11.000 vliegtuigen. Ook waren er veel parachutisten neergelaten.

‘s Middags was het het onderwerp. Verschillende jongens gingen naar huis. ’s Avonds in de trein hoorden we dat de Russen op 5 plaatsen een offensief begonnen waren. Rome was enkele dagen geleden gevallen. Naar men zegt zou prof. Gerbrandy gesproken hebben evenals de Führer. Uit Londen zouden gezegd hebben, dat een strook van 35 km langs de kust ontruimd moest worden. Dit bewijst al hoe slecht men op de hoogte is van de toestanden in Nederland. ook zouden er pamfletten uitgegooid worden een uur voor het bombardement.

De stemming is algemeen rustig. We zijn vandaag gewoon uit school gekomen en we zullen zoals we er nu tegenaan kijken morgen ook weer gaan. Laten we hopen dat het waar is.

De Duitsers hebben bussen gevorderd. In Dordrecht werd gewaarschuwd dat ramen in de trein open laten staan nu levensgevaarlijk is. De Duitsers waren bezig om de bunkers aan de brug in te ruimen. Het grote zoeklicht was verdwenen, maar het houten luchtafweer stond er nog. Volgens vader zijn er de kant van Zevenbergen uit troepentransporten.