Archeologie

Leden werkgroep

Ad van Groesen, Leo Bakx en Bram van Toledo

Voor vragen over archeologie stuur een e-mail naar: hkoosterhout@gmail.com

AWN Zeeland

Romeinen aan de Kust

In het mooiste straatje van het eiland Goeree-Overflakkee is momenteel een expositie over de Romeinen aan de Kust. De Romeinen zijn weer even terug op Goeree-Overflakkee. In de Kerkstraat van Sommelsdijk vind je een rij trapgevelhuisjes uit de 17e eeuw, met daarin een verrassend leuk Streekmuseum voor jong en oud. Niet voor niets is het hele complex opgenomen in Madurodam! Verspreid over 19 afdelingen wordt in het museum de geschiedenis van het Zuid-Hollandse eiland op overzichtelijke, verrassende wijze weergegeven. Je proeft er de sfeer van lang vervlogen tijden.

Kustlimes

Tweeduizend jaar geleden liep de noordgrens van het Romeinse Rijk dwars door Nederland. Deze verdedigingszone, genaamd de limes, volgde de rivier de Rijn en werd bewaakt door forten, wachttorens en waterwerken.

Ook langs de Noordzee stonden militaire versterkingen. Deze kustforten vormde de Romeinse kustlimes.

Gedurende de Romeinse periode kwam handel in dit kustgebied tot bloei en gingen Romeinse culturele invloeden een steeds grotere rol spelen in het dagelijks leven.

Veel Romeinse sporen zijn gevonden in de bodem. De eerste vondsten op Goeree-Overflakkee werden gedaan in de 17e eeuw op het strand van Goedereede. Het waren sporen van een verdwenen wereld. Het kreeg dan ook de toepasselijke naam de “Ouwe Waerelt”.

Tentoonstelling

Een paar honderd jaar heeft Goeree-Overflakkee deel uitgemaakt van het Romeinse Rijk. In deze tentoonstelling worden bijzondere vondsten uit de regio uitgelicht en wordt een beeld geschetst van het leven in de Romeinse delta.

De tentoonstelling is onderverdeeld in drie thema’s: Dagelijks leven, Handel in de delta, en Soldaten aan de grens.

Uniek in de wereld!

Voor het eerst in meer dan honderdtwintig jaar is de Ouddorpse maliënkolder voor een korte tijd terug op Goereese bodem. Het komende half jaar is hij, samen met andere vondsten uit het kustgebied, te zien in het Streekmuseum Goeree-Overflakkee.

Van dit type maliënkolder zijn tot op heden uit dat hele grote Romeinse Rijk slechts twintig exemplaren teruggevonden!

Oens Neeltje

En als je er toch bent, zeg dan ook even gedag tegen “Oens Neeltje”. Het altaar van de lokale Romeinse godin Nehalennia. Dit kan tot 17 februari 2024.

Alles op je gemak teruglezen?

Bij de tentoonstelling zijn twee publicaties verschenen. In het ‘terug-in-de-tijdschrift’ wordt de jeugd mee naar Goedereede in de Romeinse tijd. Het verhaal in “Romeinen op Goeree” speelt deels in het heden en deels in het Romeinse verleden. Fantasie tegen een historische achtergrond, zo is de inhoud het beste te omschrijven. 

In het boek ‘Romeinen aan de kust’ wordt in 90 pagina’s een beeld geschetst van het leven in de Romeinse delta. In vijf hoofdstukken wordt ingegaan op de komst van het Romeinse leger in Nederland en het ontwikkelen van de zgn. ‘kustlimes’; het Romeinse leger en het leven van de soldaten; het leven van de lokale bevolking en de veranderingen die er kwamen met de komst van de Romeinen.

Meer dan 150 kleurenafbeeldingen, platen en illustraties laten zien welke vondsten er in het kustgebied gedaan zijn.

Bedankt eey

De tentoonstelling en de publicaties zijn mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van de provincie Zuid-Holland, de gemeente Goeree-Overflakkee en de inzet van talloze vrijwilligers.

Streekmuseum Goeree-Overflakkee

Kerkstraat 2-12 in Sommelsdijk.

dinsdag t/m zaterdag van 13:30-16:30 uur

Zie voor actuele openingstijden: www.streekmuseum.nl

Nederlandse wettelijke regels archeologie

In Nederland geldt voor iedereen (en dus ook voor professionele archeologen) een wettelijke plicht om een vondst te melden bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en zijn opgravingen gebonden aan strikte regels. Zo dient voor veldonderzoek, zoals booronderzoek en opgravingen, een Certificaat te worden behaald via een certificerende instelling. Artikel 5.10 van de Erfgoedwet 2016 bepaalt dat de overheid eigenaar is van de vondsten tenzij iemand (anders) zijn eigendomsrecht kan bewijzen. De opgravingsresultaten dienen binnen twee jaar na het einde van de opgraving schriftelijk te worden gerapporteerd aan de minister, de eigenaar en burgemeester en wethouders van de gemeente waar de opgraving plaatsvond.

Metaaldetectie

Na een wijziging van de Monumentenwet in 2012 (sinds 2015 Erfgoedwet) zijn de regel ten aanzien van metaaldetectie door amateurs versoepeld. Waar het voor die tijd metaaldetectie niet expliciet was toegestaan, mag nu vrij gezocht worden en gegraven tot een diepte van 30 cm. Dit geldt uiteraard niet voor plaatsen en objecten die zijn aangewezen als archeologisch monument en gebieden waar gemeente metaaldetectie via een algemene plaatselijke verordening verboden hebben, zoals Arnhem en delen van Ede.